Αγαπημένε μου αναγνώστη σήμερα θα τραβήξουμε ανατολικά. Θα περάσουμε τον Ιλισό με το Βατραχονήσι και θα πάμε μια βόλτα στο μαγευτικό Παγκράτι.
Το Παγκράτι, που τα τελευταία χρόνια έχει επανακτήσει την αίγλη του μετά από ένα διάστημα σχετικής παρακμής. Βασικά έχει γίνει ένα τεράστιο μπαρ-εστιατόριο και τα νοίκια έχουν φτάσει στον θεό για σπίτια με θέα στον φωταγωγό. Με δύο λόγια, ανάπτυξη.
Ασκήσεις επί χάρτου
Λοιπόν, αν υπάρχει ένα πράγμα που με εντυπωσιάζει στο Παγκράτι, αυτό είναι η ρυμοτομία. Αν το δεις σε κάτοψη, σκίζει. Ένα μικρό Παρίσι στο κέντρο της Αθήνας. Ιπποδάμειο σύστημα που σπάει από διαγώνιες λεωφόρους, μεγάλες και μικρές πλατείες, quelle classe που λένε και οι Γάλλοι.

Με τέτοιες γκράντε επιρροές σχεδίασαν οι πολεοδόμοι της εποχής την επέκταση του σχεδίου πόλεως των Αθηνών εις το Βαθρακονήσιον (ευτυχώς για βατράχους και ανθρώπους, εξίσου και βατραχανθρώπους, στην πορεία επικράτησε το πιο εύηχο όνομα Παγκράτι). Έλα όμως που δεν έκαναν τον κόπο να πεταχτούν μια βόλτα ως εκεί, να δουν τι ακριβώς είχαν σχεδιάσει στο έδαφος.
Και κάπως έτσι μας βγήκαν κάτι υπέροχες ανηφόρες με κλίση 15% και βάλε, και τη γλώσσα μας βγάλε. Δεκάδες στενά έχουν καταπιεί τους λόφους εξαφανίζοντας κάθε σπιθαμή πιθανού ελεύθερου χώρου. Ακόμη και κεντρικοί δρόμοι σκαρφαλώνουν κάθετα στο ανάγλυφο αψηφώντας κάθε έννοια λογικής. Αγαπημένη μου, η οδός Εμπεδοκλέους.

Όσο για τις διαγώνιες λεωφόρους, μπορεί να φαίνονται ωραίες στο χαρτί, αλλά δεν είναι πολύ πρακτικές όταν καταλήγουν όλες μαζί σε μια πλατεία, όπως στην περίπτωση της πλ. Πλαστήρα ή του Προφήτη Ηλία. Όχι ότι οι πλατείες του Παρισιού είναι πολύ καλύτερες μεταξύ μας. Ακόμα θυμάμαι τη φρίκη που είχα νιώσει πριν από χρόνια στην Place de la Concorde (το ξαδελφάκι της Ομόνοιας στο πιο διάσημο). Οχτώ λεωφόροι να συμβάλουν σε μια τεράστια μακρόστενη πλατεία με 6-7 λωρίδες, ένα χάος! Κάτι σαν την πλ. Βαρνάβα με αναβολικά. Ευτυχώς τα έβλεπα όλα αυτά από το παράθυρο ενός λεωφορείου, αν οδηγούσα αυτοκίνητο θα με είχαν βγάλει στις ειδήσεις.
Μεγάλες λεωφόροι, μικρός χώρος
Εντωμεταξύ, οι ωραίες φαρδιές λεωφόροι Ευτυχίδου, Σπ. Μερκούρη, Ριζάρη, Ευφράνορος, με τις θεωρητικά 2+2 λωρίδες κυκλοφορίας χωρίς διαχωριστική νησίδα (πλάτος οδοστρώματος 14 μ.), έχουν πάψει από χρόνια να είναι λειτουργικές ελέω παρόδιας στάθμευσης. Τι συμβαίνει;
Εξαιτίας της εκατέρωθεν στάθμευσης, ο ωφέλιμος χώρος κίνησης μειώνεται σε 1,5+1,5 λωρίδα (περίπου 10 μ. πλάτος στο σύνολο). Η 1,5 λωρίδα δεν επαρκεί για παράλληλη κίνηση δύο οχημάτων ανά κατεύθυνση, οπότε στο μεγαλύτερο μέρος τα Ι.Χ. κινούνται εφ’ ενός ζυγού, χαραμίζοντας μισή και μισή λωρίδα, που συνήθως εξυπηρετεί διπλοπαρκάρισμα ή εξπρές διέλευση μοτοσικλετών.

Στην περίπτωση της Σπ. Μερκούρη και της Ριζάρη που έχουν αριστερές στροφές αυτό δημιουργεί εξόχως ενοχλητικές καταστάσεις, με τα αυτοκίνητα που θέλουν να στρίψουν αριστερά να πατάνε στη διαχωριστική γραμμή ώστε να αφήσουν κάποιον χώρο διέλευσης στα δεξιά τους ενώ περιμένουν να ανάψει πράσινο. Τουλάχιστον έτσι αποφεύγεται (αν και όχι πάντα…) το διπλοπαρκάρισμα.


Στην περίπτωση της Ευτυχίδου που είναι εμπορικός δρόμος και δεν έχει αριστερές στροφές για να μας δημιουργεί τέτοιες τύψεις, η 1,5 λωρίδα αξιοποιείται για το γνωστό διπλοπαρκάρισμα με (ή και χωρίς) αλάρμ, «μισό λεπτό θα κάνω φίλε».

Και τι κάνουμε για όλα αυτά; Υπάρχει η προφανής λύση, να ελέγχεται παντού αυστηρά η απαγόρευση της παρόδιας στάθμευσης. Αλλά εδώ δεν είμαστε για να λέμε τα προφανή. Η δική μου πρόταση έχει ως εξής.
Πρώτη εναλλακτική: 2+1 λωρίδες
Το παίρνουμε απόφαση ότι η παρόδια στάθμευση είναι ιερό δικαίωμα του Έλληνα και δεν την πειράζουμε. Ακολούθως μοιράζουμε τις εναπομείνασες, μη λειτουργικές σήμερα, 1,5+1,5 λωρίδες σε 2+1 λωρίδα, δίνοντας προτεραιότητα στο ρεύμα με τον μεγαλύτερο κυκλοφοριακό φόρτο ή ανάλογα με τις ανάγκες αριστερής στροφής. Πρακτικά, αυτό σημαίνει:
- Στη Σπ. Μερκούρη, στο ύψος του Άλσους, 2 λωρίδες στο ρεύμα με κατεύθυνση προς Ευτυχίδου και 1 λωρίδα στην αντίθετη κατεύθυνση.
- Στην Ευτυχίδου, στο τμήμα από πλ. Παγκρατίου ως Σπ. Μερκούρη, 2 λωρίδες στο ρεύμα με κατεύθυνση προς Άλσος Παγκρατίου (η δεξιά λωρίδα στρίβει στη Σπ. Μερκούρη και έχει δική της φάση σηματοδότησης) και 1 λωρίδα στην αντίθετη κατεύθυνση.
- Στη Ριζάρη, στο τμήμα από Ευφρονίου ως Βασ. Γεωργίου, 2 λωρίδες στο ρεύμα προς Βασ. Γεωργίου και 1 στην αντίθετη – με αντίστροφη λογική στο τμήμα από Βασ. Γεωργίου ως Σπ. Μερκούρη, με 2 λωρίδες στην κάθοδο και 1 στην άνοδο. Η αριστερή λωρίδα και στις δύο περιπτώσεις στρίβει αμφίπλευρα προς Βασ. Γεωργίου.


Στα υπόλοιπα σημεία (που δεν είναι πολλά πάντως) δεν έχουμε τέτοια πολυτέλεια, οπότε εκεί πρέπει να υπάρξει πραγματικός έλεγχος της παρόδιας στάθμευσης. Εν ανάγκη, ας πηγαινοέρχεται ένας τροχονόμος πάνω κάτω, να αποτρέπει τον κόσμο από το να παρκάρει – ας κάνουν κάτι χρήσιμο κι αυτοί ρε αδερφέ… Εξυπακούεται ότι στο ρεύμα με τις 2 λωρίδες κυκλοφορίας πρέπει να αποτρέπεται το διπλοπαρκάρισμα, είτε κόβοντας κλήσεις είτε με φυσικά μέσα (τοποθετώντας πλαστικά κολωνάκια ανάμεσα στις δύο λωρίδες).
Δεύτερη εναλλακτική: Εσοχές στάθμευσης
Αποφασίζουμε ότι δεν θέλουμε να θυσιάσουμε ούτε την παρόδια στάθμευση ούτε τις 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση – και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Τι κάνουμε; Δημιουργούμε εσοχές στάθμευσης σε βάρος του πεζοδρομίου, όπως λέγαμε και στο επεισόδιο για το Κολωνάκι.
Το μέτρο μπορεί να εφαρμοστεί στη Ριζάρη και τη Σπ. Μερκούρη που έχουν φαρδιά πεζοδρόμια (στην Ευτυχίδου ούτε για αστείο), μπορεί μάλιστα να συνδυαστεί και με το προηγούμενο, των 2+1 λωρίδων κίνησης, για να κερδηθεί το κρίσιμο μισό μέτρο που χρειαζόμαστε ώστε όλες οι λωρίδες να έχουν πλάτος 3,5 μ. (ψιλά γράμματα, εντάξει).


Αγαπημένε μου αναγνώστη ελπίζω να μην έχεις παράπονο. Σήμερα είχαμε και προτάσεις εκτός από γκρίνια. Από αυτή την εβδομάδα άνοιξαν και τα σχόλια κάτω από τα άρθρα (και τα παλαιότερα). Θα χαρώ να διαβάσω και τις δικές σου σκέψεις!
Μέχρι την επόμενη εβδομάδα, σε ασπάζομαι.
Ο μικρός κυκλοφοριολόγος

Πρόλογος:
Δώστε ένα νόμπελ στον κύριο για τη σύνδεση μεταξύ
α) επιλογή μελέτης περίπτωσης, β) πολεοδομικού ιστορικού γ) τζεντριφικέισον και δ) κριτικής στην ανάπτυξη,
μέσα σε 5 γραμμές.
Και μετά ξαναμιλάμε. Δεν περιγράφω άλλο…